अटल टिंकरिंग लॅब नोंदणी 2025

भारत सरकार शिक्षणामध्ये सतत नाविन्य आणण्यासाठी पुढाकार घेत आहे. 2025 च्या अर्थसंकल्पात पुढील पाच वर्षांत 50,000 नवीन अटल टिंकरिंग लॅब्स (ATL) उभारण्याची घोषणा करण्यात आली आहे. त्यामुळे भारतभरातील शाळांना विद्यार्थ्यांना प्रत्यक्ष अनुभवावर आधारित STEM शिक्षण देण्यासाठी एक उत्तम संधी मिळाली आहे.

तुमच्या शाळेला अर्ज करायचा असल्यास, येथे अटल टिंकरिंग लॅब नोंदणी 2025 ची संपूर्ण माहिती दिली आहे.

अटल टिंकरिंग लॅब म्हणजे काय?

अटल टिंकरिंग लॅब ही शाळांमध्ये उभारली जाणारी एक प्रयोगशाळा आहे जी अटल इनोव्हेशन मिशन (AIM) अंतर्गत निती आयोगाच्या पुढाकाराने उभारली जाते. या लॅबमध्ये विद्यार्थ्यांना इलेक्ट्रॉनिक्स, रोबोटिक्स, 3D प्रिंटिंग, IoT यांसारख्या साधनांच्या माध्यमातून शिकण्याची आणि प्रयोग करण्याची संधी मिळते. यामागचा उद्देश म्हणजे विद्यार्थ्यांमध्ये सर्जनशीलता, विचारशक्ती आणि समस्यांचा सहज मार्ग काढण्याची सवय निर्माण करणे.

कोण अर्ज करू शकतो?

अर्ज करण्यापूर्वी तुमची शाळा खालील निकषांना पात्र आहे का ते तपासा:

सरकारी किंवा ट्रस्ट-संलग्न शाळा: सरकारी संस्था किंवा खासगी ट्रस्ट/सोसायटीद्वारे चालवल्या जाणाऱ्या नोंदणीकृत शाळाच अर्ज करू शकतात.

मूलभूत सुविधा: शाळेमध्ये वीज, इंटरनेट, सुरक्षित इमारत अशा सुविधा असाव्यात.

स्वतंत्र जागा: ATL साठी किमान 1000–1500 चौरस फुटांची जागा स्वतंत्रपणे दिली पाहिजे. ही जागा व्यवस्थित आणि वापरण्यास योग्य असावी.

थोडं आर्थिक सहकार्य देण्याची तयारी: शाळेने ATL चालवण्यासाठी वेळ, मनुष्यबळ व थोडं आर्थिक सहकार्य करण्याची तयारी दाखवली पाहिजे.

तपशीलवार पात्रतेसाठी आमचा ब्लॉग वाचा.

ATL अनुदानामध्ये काय मिळते?

प्रत्येक पात्र शाळेला 5 वर्षांसाठी एकूण ₹20 लाखांचे अनुदान दिले जाते:

₹10 लाख एकरकमी सेटअप अनुदान: हे अनुदान 3D प्रिंटर्स, रोबोटिक्स किट्स, इलेक्ट्रॉनिक उपकरणे, लॅपटॉप्स, फर्निचर व सेफ्टी सेटअप खरेदीसाठी वापरले जाते. ATL उपकरणांची सविस्तर माहिती इथे मिळवा.

₹10 लाख ऑपरेशनल अनुदान (₹2 लाख/वर्ष): या रकमेचा वापर शाळा ATL व्यवस्थापनासाठी करतात – प्रवास, साहित्य, कार्यक्रम, ATL इन्चार्ज मानधन, प्रशिक्षण इत्यादी.

अटल टिंकरिंग लॅब नोंदणी 2025 करण्याची अंतिम तारीख

ATL नोंदणीसाठी 2025 ची अधिकृत अंतिम तारीख अद्याप घोषित झालेली नाही. मात्र ही कधीही जाहीर होऊ शकते. पूर्वीच्या ट्रेंडनुसार, ही प्रक्रिया वर्षाच्या पहिल्या सहामाहीत उघडते आणि अल्प कालावधीसाठी सुरू राहते. त्यामुळे शाळांनी आधीच तयारी करणे आवश्यक आहे.

तुमची तयारी सुरू ठेवण्यासाठी atalup.com किंवा aim.gov.in या संकेतस्थळांना वेळोवेळी भेट देत राहा.

ATL साठी अर्ज करण्याची सोपी प्रक्रिया

टप्पा 1: पात्रता तपासा

• शाळेचा प्रकार: सरकार, स्थानिक संस्था किंवा नोंदणीकृत ट्रस्ट/सोसायटीद्वारे चालवलेली शाळा असावी.
• स्थान: ग्रामीण किंवा निम-शहरी भागातील शाळांना प्राधान्य दिले जाते.
• सोयी-सुविधा: वीज, इंटरनेट आणि सुरक्षित परिसर असणे आवश्यक आहे.
• स्वतंत्र जागा: ATL साठी 1000–1500 चौरस फुटांची स्वतंत्र जागा असावी.
• विद्यार्थ्यांच्या उपक्रमासाठी कटिबद्धता: ATL इन्चार्ज नेमणे, विद्यार्थी सहभाग आणि नियमित उपक्रम घेण्यासाठी तयारी असावी.

टप्पा 2: कागदपत्रे गोळा करा

• शाळेचा नोंदणी प्रमाणपत्र
• ट्रस्ट/सोसायटीचे नोंदणी प्रमाणपत्र (खासगी शाळांसाठी)
• ATL साठी जागेचे स्पष्ट फोटो
• मुख्याध्यापकांचे पत्र – ATL साठी शाळेची बांधिलकी दर्शवणारे
• बँक तपशील – अधिकृत लेटरहेडसह
• शाळेची मूलभूत माहिती – विद्यार्थी संख्या, वर्ग, सध्याची लॅब सुविधा, शिक्षक तपशील

सर्व कागदपत्रे व्यवस्थित स्कॅन करून स्पष्ट व योग्य नावाने सेव्ह करावीत.

टप्पा 3: ऑनलाइन अर्ज भरा

• aim.gov.in या अधिकृत संकेतस्थळावर जा
• शाळा नोंदणी करा आणि सर्व माहिती काळजीपूर्वक भरा
• कागदपत्रे योग्य फॉरमॅटमध्ये अपलोड करा
• ATL साठी तुमचा दृष्टिकोन स्पष्ट करणारे एक प्रेरणादायी निवेदन लिहा
• अर्ज पूर्णपणे तपासून मगच सबमिट करा

टप्पा 4: मूल्यांकनासाठी तयारी करा

शाळेचे अर्ज खालील निकषांवर तपासले जातात:

• शाळेची तयारी आणि सुविधा
• STEM शिक्षण आणि सर्जनशील विचारांसाठी दृष्टिकोन
• सर्व विद्यार्थ्यांचा सहभाग सुनिश्चित करणारी योजना
• अनुदानानंतर ATL टिकवण्याची योजना

लघु-सूचीत आलेल्या शाळांशी अधिक माहितीकरिता संपर्क केला जाऊ शकतो.

टप्पा 5: मंजुरी आणि अनुदान वितरण

• मंजुरी मिळाल्यानंतर AIM कडून अधिकृत पत्र मिळते
• अनुदान दोन टप्प्यांत दिले जाते:
  • प्रथम ₹10 लाख – सेटअपसाठी
  • दुसरे ₹10 लाख (₹2 लाख/वर्ष) – 5 वर्षांसाठी देखभाल खर्चासाठी
• शाळेने निती आयोगासोबत MoU साइन करणे आवश्यक असते
• नियमित रिपोर्ट्स आणि क्रियाकलाप ट्रॅकिंग गरजेचे आहे

ATALUP तुमच्या मदतीला कसे येते?

ATL फक्त अर्ज करण्यापुरते मर्यादित नाही. त्यात अर्ज प्रक्रिया, सेटअप, उपकरणे, वेळापत्रक, अभ्यासक्रम, आणि अहवाल यांचा समावेश होतो.

ATALUP हे एक टेक-समर्थित प्लॅटफॉर्म आहे जे शाळेसाठी ही संपूर्ण प्रक्रिया सुलभ करते:

• अर्ज करण्यात मदत: अर्ज भरण्यापासून डॉक्युमेंट सबमिशनपर्यंत पूर्ण मार्गदर्शन
• अर्ज स्थिती व स्मरणपत्रे: अर्जाची स्थिती व वेळोवेळी अलर्ट मिळतात
• सेटअप आणि उपकरण खरेदी: योग्य उपकरणांची निवड, पुरवठादार, आणि इंस्टॉलेशनपर्यंत मदत
• ATL वेळापत्रक आणि उपक्रम: शाळेच्या वेळापत्रकासोबत ATL उपक्रम नियोजन
• संरचित शिक्षण: ATL साठी STEM अभ्यासक्रम आणि अभ्यास योजना
• शासन मान्यताप्राप्त रिपोर्ट्स: रिअल-टाइम रिपोर्ट्स, इम्पॅक्ट विश्लेषण, CSR साठी साचेबद्ध अहवाल

निष्कर्ष:

आमचा अनुभव तुमच्या मदतीला आहे. ATALUP ने पुण्यातील एका नामांकित शाळेला ATL सेटअप करण्यात मदत केली आणि त्या शाळेने 6 वर्षांत केवळ 100 उपक्रम केल्यावर 27 दिवसांत 3,158 उपक्रम पार पाडले.

हीच वेळ आहे तुमच्या शाळेला इनोव्हेशन हबमध्ये रूपांतरित करण्याची. Atal Tinkering Labs Registration 2025 हे भविष्याच्या शिक्षणाचा प्रवेशद्वार आहे. तयारी लवकर सुरू करा आणि प्रत्येक टप्प्यावर ATALUP तुमच्या सोबत आहे.

वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न: